Beleidsplan

1.1  Doel Beleidsplan 2017-2022

Doel
Het bestuur van de stichting Museum Bussemakerhuis wil met dit beleidsplan voor de komende vijf jaren aangeven hoe zij museum Bussemakerhuis als bijzonder authentiek erfgoed wil bewaren voor het nageslacht.

Museum Bussemakerhuis heeft in eerdere beleidsnotities een aantal plannen en ambities geformuleerd. Nu de verbouwing en herinrichting binnen het museum zijn afgerond, is de tijd aangebroken om met vernieuwde kennis en ambitie de identiteit van het museum verder te verankeren binnen het culturele veld in de gemeente Borne.

Functie van het beleidsplan
Het beleidsplan wil een duidelijke koers laten zien, die zowel intern als extern herkenbaar en begrijpelijk is. Intern en extern dient het plan als toetsingskader voor het bestuur c.q. betrokken instanties. Voor de medewerkers dient het plan als handvat voor het ontwikkelen en uitvoeren van de activiteiten.

1.2  Missie
Museum Bussemakerhuis geeft uitdrukking aan de oorsprong van de Twentse textielgeschiedenis in het algemeen en die van de Bornse fabrikeurs in het bijzonder. De activiteiten van het museum zijn gericht op:

  • het behoud en beheer van het monumentale pand
  • het ontwikkelen van exposities en activiteiten voor een brede doelgroep met veel aandacht voor de educatieve doelstellingen
  • het verbinden van de lokale, culturele infrastructuur

Museum Bussemakerhuis wil dit bereiken door mensen en instellingen die zich met het culturele leven bezig houden met elkaar te verbinden en door het leveren van kwaliteit, professionaliteit en continuïteit in de vorm van menskracht en diensten.

1.3  Ambitie
Museum Bussemakerhuis wil vanaf 2017 jaarlijks een toename van het bezoekersaantal genereren. Hiermee wil de organisatie in de komende jaren een exploitatie realiseren die minder afhankelijk én dus minder kwetsbaar is van particuliere geldstromen. Subsidie vanuit de overheid blijft onontbeerlijk.

1.4  Pijlersvan beleid
Om deze ambitie te realiseren kent het beleidsplan de volgende pijlers.

1. Identiteit van Museum Bussemakerhuis
Het gebouw (1779), de locatie en de collectie maken het museum tot een unieke entiteit. Het Bussemakerhuis is het enige overgebleven fabrikeurshuis in Nederland dat is opengesteld. Het pand is een Rijksmonument.

2. De verhalen van Museum Bussemakerhuis
De fabricatie van linnen, de geschiedenis van de familie Bussemaker: ze vertellen een verhaal over onze regionale geschiedenis. Daarmee is het museum een belangrijke bron voor kennis over die lokale en regionale geschiedenis. Cultuuroverdracht via educatieve activiteiten is bovendien van groot belang voor ieders betrokkenheid bij de samenleving. Wie kennis neemt van cultuur en daar bewust en actief mee bezig is, doet mee aan de samenleving en ontwikkelt begrip voor normen, waarden en culturen. Educatie over erfgoed versterkt de binding met het verleden en het historisch besef. Door het kijken naar cultuur gaan mensen anders kijken en vragen stellen.

3. De Bedrijfsvoering van Museum Bussemakerhuis
Een gezonde bedrijfsvoering is essentieel voor de kwaliteit en continuïteit van het museum. De zorg en uitvoering van de werkzaamheden ligt in handen van de directeur.

2.1  Inleiding
Wat is Museum Bussemakerhuis, waar staat het voor? Wat maakt het zo uniek en welk erfgoed heeft zij te bewaren voor het nageslacht?
Dit zijn de vragen naar de identiteit, de eigenheid van het museum.
Deze eigenheid is de kern van het museum. Van daaruit ontwikkelt zij haar activiteiten.

2.2 Museum Bussemakerhuis is uniek
Enige opengesteld fabrikeurshuis
Museum Bussemakerhuis is een uniek museum. Het museum onderscheidt zich omdat zij de vroege ontstaansgeschiedenis van de Twentse textiel vanaf ca. 1600 vertelt. Dit in tegenstelling tot andere musea in de regio, die beginnen hun verhalen pas rond 1850, de opkomst van de industrialisatie en daarmee het ontstaan van de grote textielfabrieken in Twente.

MONUMENTAAL LINNEN-FABRIKEURSHUIS
Als u het Museum Bussemakerhuis bezoekt stapt u het enige overgebleven én opengestelde 18e-eeuws fabrikeurshuis in Nederland binnen. In het beschermd dorpsgezicht “Oud Borne” wordt u op eigentijdse wijze een blik op de historie van de Bornse linnengeschiedenis geboden.

Museum Bussemakerhuis heeft verhalen te vertellen
Deze unieke situatie maakt het mogelijk een bijdrage te leveren aan het doorgeven van kennis en kunde over de fabricatie van textiel, de handel en de verwerking. Textiel was – en is dat daarom nog steeds – een belangrijke bron van de Twentse identiteit en cultuur. Het Bussemakerhuis doet dit via de volgende centrale verhaallijnen van de vaste expositie:

·       Linnengeschiedenis, betekenis en actualiteit
Museum Bussemakerhuis laat zien hoe van vlas linnen werd geweven. Het hele proces komt aan bod, van het oogsten van de vlasplant tot het weven zelf. Er wordt uitgelegd hoe er onder moeilijke omstandigheden toch vlas in de omgeving van Borne verbouwd kon worden. Vrijwilligers laten u daarnaast op de honderden jaren oude handweefgetouwen alle bewerkingen zien die nodig waren om tot de geweven doeken te komen. Ook wordt er aandacht besteed aan het gebruik van vlasvezel in de huidige tijd.

·        Fabrikeurs en de handel in linnen
Het arme Borne groeit vanaf het eind van de 17e eeuw uit tot een belangrijk textielcentrum in Twente. Hoe worden de Bornse fabrikeurs de rijkste inwoners van Twente? Hoe konden deze linnenhandelaren, ondanks een gebrek aan infrastructuur, toch hun succesvolle handel met het westen van het land voeren? Op deze vragen krijgt u antwoord in de expositie van Museum Bussemakerhuis.

·        Religie, handel en samenhang
De Bussemakers behoorden tot de doopsgezinde gemeente. Doopsgezinden koesteren het ideaal van een leven van soberheid en zuiverheid. In de expositie van museum Bussemakerhuis wordt ruim aandacht geschonken aan de idealen van de doopsgezinden en hoe het kwam, dat veel doopsgezinden in de handel terecht kwamen en eigen bedrijven oprichten.

·        Geschiedenis van het huis, familie bussemaker en anderen
Het Bussemakerhuis in zijn huidige vorm dateert uit 1779. Het is een Rijksmonument en een geregistreerd museum. Het pand is nog grotendeels in oorspronkelijke staat en is het enige overgebleven fabrikeurshuis in Nederland. Nadat de laatste Bussemakers het huis hadden verlaten, is het pand een langere periode verhuurd aan particulieren. In 1956 is de stichting Bussemakerhuis opgericht en werd eigenaar van het pand evenals van de klopjeshuizen in Borne. Sinds begin jaren 90 is het Bussemakerhuis opengesteld voor publiek en kunt u er als bezoeker op eigentijdse wijze een blik op de historie van de Bornse linnengeschiedenis en de familie Bussemaker werpen.

·        Spanjaard, familie en bedrijfsgeschiedenis
Naast de geschiedenis van de familie Bussemaker is vanaf 2016 ook de familie- en bedrijfsgeschiedenis van de Joodse textielfamilie Spanjaard in beeld gebracht in een zelfstandige expositieruimte met audiovisuele middelen. Zij waren decennia lang belangrijk voor Borne

Museum Bussemakerhuis is multifunctioneel
Het Bussemakerhuis is een kleine, maar buitengewone sfeervolle locatie. Naast haar museale functie biedt zij mogelijkheden om zakelijk te vergaderen of een sfeervolle ontvangst te verzorgen. Het huis is een aangewezen trouwlocatie en kan in overleg een receptie of intiem diner verzorgen. Achter het pand ligt een fraaie tuin en een boomgaard die zich lenen voor het presenteren van culturele uitingen en besloten, relatief rustige bijeenkomsten. Een passende horecafunctie is toegestaan.

2.3  Het gebouw en haar onderhoud
Inleiding
Het Bussemakerhuis in zijn huidige vorm dateert uit 1779. Het pand is nog grotendeels in oorspronkelijke staat en is het enige overgebleven én opengestelde fabrikeurshuis in Nederland. Het pand is een Rijksmonument. Hoewel het pand constructief en onderhoud technisch in redelijke staat verkeert, is zowel regulier als groot onderhoud noodzakelijk.

Verkoop klopjeswoning
In het tweede kwartaal 2014 ontving het bestuur een opzegging van de huurder van de klopjeswoning per 1 juli 2014. Het bestuur stond voor de vraag wat te doen met de klopjeswoning. Een woning, die indien verhuurd wel eerst drastisch diende te worden opgeknapt. Bouwbedrijf Blenke heeft in oktober 2014 een kostenraming gemaakt voor restauratie/renovatie van het pand voor € 175.000,-. Met de tekorten die jaarlijks op de exploitatie ontstonden (gemiddeld € 13.000,-), bleek de algemene reserve (eind 2014 rond € 40.000,-) maar voor enkele jaren voldoende, laat staan de geraamde onderhoudskosten van de klopjeswoning te kunnen betalen. Het bestuur zag zich door dreigende financiële tekorten gedwongen tot verkoop van de klopjeswoning. De gemeente is daarover per brief op 4 november 2014 op de hoogte gesteld. Met de verwachte opbrengst van de klopjeswoning konden, zo was de verwachting, twee problemen worden opgelost namelijk:

  1. De Klopjeswoning behouden voor de gemeente Borne en Stichting Bussemakerhuis was de molensteen van het niet te kunnen betalen voor het onderhoud van het Bussemakerhuis kwijt.
  2. Met de uiteindelijke opbrengst kan het onderhoud van het Bussemakerhuis de komende 10 tot 12 jaar, op basis van een gedegen onderhoudsplan, worden betaald en wordt op die manier het Bussemakerhuis voor Borne behouden.

Sneller dan verwacht meldde zich een serieuze koper voor de klopjeswoning en kon de akte van verkoop eind 2014 worden gepasseerd bij de notaris. Na aflossing van de hypotheek en enkele kleine leningen en kosten kreeg de Stichting uiteindelijk € 175.000,- ter beschikking voor het structurele onderhoud van het Bussemakerhuis. Het bestuur heeft in haar vergadering van 18 december 2014 en 22 januari 2015 besloten dit bedrag volledig beschikbaar te stellen als voorziening voor het onderhoud van het Museum Bussemakerhuis.

Onderhoudsplan
De toenmalige adviseur bouwzaken heeft in januari 2015 een voorlopig onderhoudsplan opgesteld met de bedoeling in aanmerking te komen voor BRIM subsidie. Door het plotseling overlijden van hiervoor genoemde adviseur medio 2015 hebben de activiteiten voor het onderhoud geruime tijd geen voortgang gehad. Onze huidige adviseur bouwzaken heeft bij het oppakken van zijn werkzaamheden vastgesteld, dat voor een goed en verantwoord onderhouden Museum Bussemakerhuis de komende jaren meer geld nodig zal zijn. Hij heeft daartoe een definitief onderhoudsplan opgesteld waarin het voorlopige onderhoudsplan is geïntegreerd en waarin de kosten worden begroot op € 293.818,-.
Het bestuur zal ieder jaar de prioriteiten bepalen welk deel van het onderhoudsplan zal worden uitgevoerd. De voorziening op de balans voor onderhoud van het pand is op termijn niet toereikend. Als gevolg hiervan zal steeds opnieuw een beroep moeten worden gedaan op subsidiemogelijkheden zoals de BRIM.

Brimsubsidie
Momenteel is voor het onderhoud aan het pand door de RCE in het kader van de BRIM over de periode 2013 – 2018 60% subsidie verleend voor een plan van € 50.000,- (maximaal toegestane in te dienen kosten).

2.4 Een geregistreerd museum
Museum Bussemakerhuis is een geregistreerd Museum, d.w.z. dat het museum is opgenomen in het nationale museumregister. Het Museumregister is een register van museale instellingen die aantoonbaar voldoen aan criteria voor een kwalitatief hoogwaardige invulling van de functies van een museum. Daarom kunnen wij per 1 januari 2017 de museumkaart invoeren.

Voor het museum is het van essentieel belang een geregistreerd museum te zijn: de richtlijnen voor registratie bieden het museum een houvast in kwaliteit van de organisatie en het beheer van het museum. Deze kwaliteit maakt het bovendien mogelijk dat het museum objecten in bruikleen kan nemen, Zonder dergelijke objecten zou het museum haar verhaal niet kunnen vertellen. Bovendien voldoet het Bussemakerhuis aan de Museumnorm en de ICOM definitie (International Council of Museums). Het Bussemakerhuis voldoet daarmee aan de volgende definitie:

“Een museum een “permanente instelling, niet gericht op het behalen van winst, toegankelijk voor publiek, die ten dienste staat van de samenleving en haar ontwikkeling.” Musea dienen zich ook te houden aan de Ethische Code voor Musea(2004) van de ICOM. Een museum dat voldoet aan de museumnorm krijgt het keurmerk“geregistreerd museum”.

Door deze status heeft Museum Bussemakerhuis landelijke en internationale belangenbehartiging van de Museumvereniging achter zich staan.

3.1  Aan wie?
De kern van het museum wordt gevormd door de verhaallijnen in de vaste expositie. Via deze verhaallijnen (zie 2.2.) deelt het museum op eigentijdse wijze haar geschiedenis met de bezoeker

Doelgroepen
De bezoekers vormen een afspiegeling van de maatschappij. Om een duidelijke marketing strategie te ontwikkelen heeft het museum een aantal specifieke doelgroepen gedefinieerd. Deze sluiten aan op de uitkomst van het onderzoek door de klankbordgroep in januari 2016. Het museum zal voor deze doelgroepen gerichte activiteiten organiseren.

  • cultuurgeïnteresseerden in Nederland (vooral vijftigplussers, die zowel individueel als groepsgewijs het museum bezoeken); bij deze groep moeten we ook denken aan de toeristen die met name in de zomermaanden het toeristische gebied rondom Borne bezoeken. Het prachtige Twentse landschap, de rust en de ruimte trekken mensen aan, vooral mensen uit een leeftijdscategorie waarin veel museumbezoekers zitten.
  • leerlingen van basisscholen en voortgezet onderwijs in Borne en omgeving.
  • inwoners van Borne voor hen is het museum een onderdeel van de eigen geschiedenis en verbonden met verhalen die ze deels nog kennen van vroeger of via bekenden. Ook voor mensen die niet regelmatig musea bezoeken kan het Bussemakerhuis een laagdrempelige plek zijn waar je even terug kunt in de tijd. Het Museum als ‘huiskamer’ van Borne.
  • inwoners van de regio en daar buiten; het museum is weliswaar gevestigd in Borne, maar haar identiteit die nauw verbonden is aan de textielgeschiedenis van Twente, zal ook veel mensen aanspreken die van verder komen. Zeker in aanvulling met de wisseltentoonstellingen.

3.2  Hoe?
Aantrekkleijke presenatie en wisselexposities
De verhaallijnen in de vaste opstelling zijn de kern van het museum. Ze worden gepresenteerd met behulp van korte maar krachtige informatie, gepresenteerd met moderne media. Een toegankelijke en aansprekende wijze van vertellen.
Belangrijk voor het museum zijn de 6 authentieke weefgetouwen. Een specifieke groep vrijwilligers met veel kennis en kunde van dit oude ambacht houden deze getouwen in bedrijf en geven regelmatig demonstraties.
Naast deze vaste opstelling worden regelmatig wisseltentoonstellingen, rondleidingen, workshops en lezingen georganiseerd. Samenwerking met collega instellingen vindt het museum daarbij steeds belangrijker.

Uitgangspunt is dat bovenbeschreven activiteiten de identiteit van het museum moeten versterken.

Deze activiteiten zijn verbonden aan het prestatiecontract dat Museum Bussemakerhuis jaarlijks met de gemeente sluit.

Educatieprogramma voor scholen
Wij kunnen de scholen een programma van educatieve projecten aanbieden:

  • gr. 1/2  “ Zakdoekje leggen “
  • gr. 3/4  “ Aap, noot, mies “
  • gr. 5/6  “ Waar zijn de knopjes? “
  • gr. 7/8  “ van Vlas tot Linnen “

Elk schooljaar komen er 2 projecten aan bod. In 2018 wordt het project voor de gr. 7/8 herzien en aangepast.
Eveneens in dit jaar moet er actief gezocht worden naar een bevlogen bestuurslid, die de Educatie onder zijn of haar hoede wil  nemen. Om de projecten, kinderactiviteiten en workshops goed te laten draaien is het van belang, dat het educatieteam steeds op sterkte blijft (minimaal 12 vrijwilligers).
Met de werkgroep Open Monumentendag en de Heemkundevereniging werken we elk jaar samen aan een opdracht voor leerlingen van de groepen 7 en 8. Ook kunnen wij in overleg met docenten of met studenten uit het MBO of het HBO hen een programma aanbieden, dat past bij hun lesdoelen.

Activiteiten voor kinderen
Via onder meer www.Act4kids.nlkunnen kinderen zich aanmelden voor de activiteiten, die tijdens schoolvakanties worden georganiseerd. Daarnaast worden er workshops aangeboden, waarin de jeugd kennis kan maken met diverse textiele werkvormen. Ook werken wij samen met de BSO. Streven is om per kwartaal 3 middagen te organiseren waar 10 kinderen creatief bezig kunnen zijn.

Jeugdraad
Museum Bussemakerhuis heeft een jeugdraad ingesteld om kinderen / jongeren aan zich te binden , maar ook om van ze te leren. Deze jeugdraad helpt  bij het organiseren van activiteiten, die het bezoeken van  het museum aantrekkelijker maken voor de jeugd. Een belangrijk aandachtspunt voor de komende jaren blijft het zoeken naar leden voor deze jeugdraad.

3.3  PR en communicatie
Om de bezoekers ook daadwerkelijk in het museum te ontvangen is het nodig om rondom de tentoonstellingen en activiteiten gerichte PR en communicatie te bedrijven. Er is echter een belangrijk knelpunt: museum Bussemakerhuis beschikt over een beperkt PR budget. Dat heeft tot gevolg dat er creatief omgegaan moet worden met de beschikbare financiële middelen. Het bestuur is zich sterk bewust dat het organiseren van activiteiten geen bezoekers oplevert zonder een gedegen PR voering. Het borgen van kwaliteit en continuïteit vraagt financiële middelen. Er wordt sterk ingezet op Free Publicity, maar om activiteiten gedegen onder een brede doelgroep te verspreiden is het noodzakelijk budget te hebben om te adverteren in vaktijdschriften en recreatie kranten. Het museum onderhoudt goede contacten met de plaatselijk en regionale pers. Via de Facebookpagina wordt regelmatig nieuws gedeeld.

Iedere activiteit kent een eigen doelgroep en een eigen marketingstrategie.

  • De inwoners van Borne kunnen vooral via de lokale media kennis nemen van de activiteiten van het Museum Bussemakerhuis.
  • Inwoners uit de regio worden vooral bereikt via provinciale media (Tubantia, Hengelo’s Weekblad, maar ook Bornse Courant).
  • Kunst- en cultuurgeïnteresseerden kunnen bereikt worden door in de juiste kranten of tijdschriften te publiceren. Dit kan door middel van artikelen of advertenties. Voor advertenties is weinig budget. Het is daarom belangrijk om op de juiste plekken te adverteren.

De website www.bussemakerhuis.nlis actueel en wordt regelmatig voorzien van nieuwe informatie

Stichting beleef boeiend borne
Vanaf 2015 is er i.s.m. de VVV door een aantal toeristische ondernemers, waaronder het Bussemakerhuis gewerkt aan de verbetering van de toeristische promotie van Borne en de samenwerking tussen de verschillende toeristisch-recreatieve ondernemers in Borne. Dit proces heeft geleid tot de oprichting van de Stichting Beleef Boeiend Borne met als basis een adviesgroep (klankbordgroep) bestaande uit een netwerk van toeristisch recreatieve ondernemers uit Borne, Hertme, Zenderen, Gemeente, BBO en VVV/Kulturhus.
Met de oprichting van de Stichting Beleef Boeiend Borne wordt aangesloten bij de toeristische visie van de Regio Twente (‘Wij zijn Twente’ 2015) en de gedachte achter de totstandkoming van het ondernemersinitiatief ten behoeve van de toeristische promotie van Twente (‘Gastvrij Twente’ en Twentemarketing). Meer verantwoording bij de ondernemers en meer samenwerking en afstemming tussen ondernemers, VVV en de gemeente. In de oprichtingsacte van de stichting Beleef Boeiend Borne is het volgende doel omschreven:

De stichting heeft als doel de promotie van de gemeente Borne met betrekking tot de vrijetijdseconomie in de meest brede zin van het woord, in samenwerking met en ten behoeve van de partijen die een rol spelen in deze vrijetijdseconomie, waarbij een sterke en eenduidige identiteit van Borne tot uiting dient te worden gebracht.

Van belang is om te onderkennen dat er verschillende toeristische doelgroepen zijn. Landelijk wordt hierbij gebruik gemaakt van de zogenaamde RECRON Leefstijlprofielen en de RecreantenAtlas. Hierbij worden een zevental verschillende doelgroepen onderscheiden;

  • Ondernemend Paars: Cultuur, Historie, verrassing en inspiratie
  • Creatief en Inspirerend Rood: Creatieve, uitdagende en inspirerende  ervaringen
  • Uitbundig Geel: Samen actief bezig zijn, uitgaan en genieten
  • Gezellig Lime: Even lekker weg met elkaar
  • Rustig Groen: Even rust nemen in eigen omgeving
  • Ingetogen Aqua: Brede interesse, ruimdenkend en engagement
  • Stijlvol en Luxe Blauw: Luxe, stijlvol ontspannen, sport en ‘social network’

Uit een eerste verkenning tijdens een ondernemersbijeenkomst bleek dat de doelgroepen Rustig Groen en Stijlvol Luxe en Blauw voor Borne mogelijk het interessantst kunnen zijn.

Samenwerking Stichting Beleef Boeiend Borne

Borne heeft veel te bieden op het terrein van kunst en cultuur. Om dit op een eenduidige en aantrekkelijke wijze te presenteren is er door de stichting Beleef Boeiend Borne samenwerking gezocht met de website Borne Boeit. Via een gekoppelde website wordt ook de VVV website gevuld zodat er eenduidige informatie wordt verstrekt. Het programma van het Bussemakerhuis is op beide websites terug te vinden.

4.1  De organisatie

Structuur
Het beheer van het Bussemakerhuis is ondergebracht in de onafhankelijke stichting Bussemakerhuis. Het beheer in is in handen van een stichtingsbestuur. De directeur is in dienst van de Stichting. De dagelijkse leiding van de werkzaamheden is in handen van de directeur. Met het afstoten/ verkopen van de klopjeswoning is er een geheel nieuwe situatie ontstaan.( zie 2.3) Op de eerste plaats is onze financiële positie totaal anders geworden. Er komt meer financiële ruimte om het gebouw goed te onderhouden maar even zo belangrijk, er zijn nu ook middelen om het museale karakter van het Bussemakerhuis te vermarkten. De eerste aanzetten zijn daartoe al gedaan en zullen in de komende jaren verder worden uitgebreid. Het uiteindelijk doel is het streven naar een exploitatie die sluitend is. Subsidie zal echter altijd nodig zijn. Zonder vrijwilligers kan het museum niet functioneren. Op dit moment zijn er ca. 55 vrijwilligers actief betrokken bij het museum.

Vrijwilligers
Het Bussemakerhuis werkt met vrijwilligers vanuit diverse overwegingen, zoals:

  • financiële overwegingen
  • de vele kennis en ervaring die vrijwilligers inbrengen, daarmee zijn zij onmisbaar voor de organisatie.

Door de inzet van vrijwilligers kan het museum haar doelen beter bereiken en zich beter en sneller ontwikkelen. Het enthousiasme, de betrokkenheid en de (kritische) houding zijn een welkome aanvulling.

  • de vrijwilligers zorgen voor een grotere binding met de omgeving.
  • De vrijwilligers vormen een vaste groep met weinig verloop. Al jaren zijn er ongeveer 55 zeer gemotiveerde vrijwilligers.
  • Onder leiding van de directeur verrichten de vrijwilligers diverse ondersteunende taken.
  • Zij vormen het kloppend hart van de organisatie. Zonder hun inzet zou het museum een aantal van haar op de bezoeker gerichte taken niet kunnen invullen. Toch zijn er knelpunten op dit moment:
  • de bezetting op zaterdag- zondagmiddag blijft moeilijk in te vullen.
  • de leeftijd van veel vrijwilligers is ruimschoots voorbij de AOW leeftijd. Natuurlijke afvloeiing kan de  continuïteit in vrijwilligersbestand verstoren.
  • budget voor de deskundigheidsbevordering van vrijwilligers is beperkt. Dit terwijl samenwerking met andere organisaties, bedrijfsleven en instellingen (in het bijzonder het onderwijs) steeds meer van belang wordt.
  • In de komende jaren wordt er gericht gezocht naar jongere vrijwilligers, mensen met een uitkering, werkervaringsplek of langdurige stageplaatsen.
  • Er is vrijwilligersbeleid ontwikkeld dat is gebaseerd op ze zogenaamde 5 B’s:
  • Binnenhalen:  werving en selectie, de goede mensen op de goede plaats weten in te zetten,
  • Begeleiden: een goede introductie is basis van een goede begeleiding. Daarnaast zijn er ook vaste overlegstructuren (werkinhoudelijk en organisatie breed), zodat de vrijwilliger goed geïnformeerd blijft én plekken heeft waar hij/zij haar inbreng heeft, vragen en eventueel ongenoegen kenbaar kan maken.
  • Belonen: museum Bussemakerhuis waardeert het werk van de vrijwilligers. Zij wil dit laten blijken door een actief attentiebeleid te voeren. Zo worden vrijwilligers uitgenodigd voor een kerstbijeenkomst, een maandelijks ‘Bussemakeruurtje’, de ontvangst van de nieuwsbrief en een uitje.
  • Behouden: hoofdzaak is dat in het museum wordt gewerkt met grote persoonlijke aandacht voor de vrijwilligers. Daarnaast zijn er wat faciliteiten geregeld. Zo zijn alle vrijwilligers gedurende hun werkzaamheden voor het Bussemakerhuis verzekerd van de VNG vrijwilligerspolis afgesloten door de gemeente Borne
  • Beëindigen: Voorgaand beleid moet er voor zorgen dat te laat duidelijk wordt, dat een vrijwilliger het niet meer naar zijn/haar zin heeft en wil stoppen. Toch kan er een moment komen dat een vrijwilliger concludeert dat ‘het goed is geweest’ en aangeeft op korte termijn te willen vertrekken. Voor de organisatie is het dan belangrijk om te achterhalen wat de reden van vertrek is en hoe de vrijwilliger terugkijkt op de periode dat hij bij museum Bussemakerhuis actief was. Deze informatie kan er toe leiden dat er maatregelen worden genomen om knelpunten weg te nemen en verbeteringen door te voeren. Daarnaast vinden we het belangrijk dat een vrijwilliger niet met stille trom vertrekt. Afscheid nemen ‘met een goed gevoel’ is belangrijk voor de vrijwilliger én voor de organisatie. Het afsluitingsgesprek vindt mondeling plaats en wordt schriftelijk bevestigd.

Vrijwilligerswerk is werk dat wordt gedaan door mensen die georganiseerd en onbetaald, maar niet vrijblijvend hun diensten verlenen aan het museum. Vrijwilligers hebben een belangrijke toegevoegde waarde voor het totale aanbod van het museum. Het vrijwilligersbeleid vormt dan ook een wezenlijk onderdeel van het strategisch beleid van museum Bussemakerhuis.
De vrijwilligers zijn onderverdeeld in verschillende groepen:

  1. Gastvrouwen/ rondleiders: zij ontvangen museumbezoekers, verzorgen de rondleiding en evt horeca, informeren en helpen gasten en bedienen de kassa.
  2. Weefsters: zij verzorgen de weefgetouwen en houden het ambacht levendig
  3. Registratiegroep: zij registreren en fotograferen de collectie in ADLIB, een landelijk gebruikt databaseprogramma.
  4. Educatiegroep: zij verzorgen, ontwikkelen en begeleiden de educatieve programma’s.
  5. Activiteiten- en tentoonstellingenroep, ontwikkelen het jaarprogramma
  6. Tuin en onderhoud: zij onderhouden de tuin en doen kleine technische klussen in het museum

4.2  Beheer collectie

Inleiding
Het bestuur van Stichting Museum Bussemakerhuis is verantwoordelijk voor het beheer en de samenstelling van de collectie. De directie wint waar nodig informatie in en adviseert het bestuur. Het museum heeft een collectieplan. In dit plan, dat is opgesteld op basis van de voor het museumregister vereiste werkwijze, wordt het gebouw, de inrichting en de collectie beschreven. Ook zijn specifieke voorwerpen gecategoriseerd naar het belang/de waarde voor het museum. Om dit plan aan te passen aan de huidige normen zal het  in 2017 worden geactualiseerd.

Ververwervingsbeleid
Voor de verwerving van objecten zullen in het nieuwe plan algemene selectiecriteria worden opgesteld. Op dit moment geldt de ongeschreven regel dat verwerving alleen plaatsvindt als een object past bij de oorsprong en de verhaallijn over het Bussemakerhuis; dus past bij ’textiel/linnen’; doopsgezind etc.

Ontzamelbeleid
Het beheer van de collectie, dus ook het ‘ontzamelen’ (uit de collectie halen, elders onderbrengen etc.) vindt plaats op basis van Lamo (leidraad afstoten museale objecten). Op grond van de ethische code geldend in museumland en de leidraad voor het afstoten van museale objecten, wordt getoetst of herplaatsing in andere musea mogelijk is.

De Leidraad voor het Afstoten van Museale Objecten, kortweg Lamo, heeft zich sinds de introductie in 1999 een stevige plaats verworven in de praktijk van het collectiebeheer door musea. De leidraad is breed geaccepteerd als professionele norm bij het selecteren en afstoten van objecten uit museale collecties. Dat geldt niet alleen voor de musea, die de Lamo als een praktisch verlengstuk van de Ethische Code aanvaard hebben, maar ook voor veel eigenaren van museale collecties, zoals de overheid.

De Ethische Code die door de International Council of Museums is opgesteld verschafte de inhoudelijke basis voor Lamo. Bron: www.museumvereniging.nl

Conserveren / restauratie
Binnen de organisatie wordt er met de bestaande middelen en mogelijkheden alles aan gedaan om de collectie te beheren op een wijze zoals die van een erfgoedinstelling in onze tijd wordt gevraagd. Dat beheer betreft in de eerste plaats de bewaaromstandigheden. Het is vast beleid bij conservering en restauratie dat het gedeelte van de collectie dat bestemd is voor expositie voorrang heeft boven andere objecten.

Klimatolgie
Het beheersen van het klimatologische omstandigheden behoeft een constant punt van aandacht en wordt meegenomen in het onderhoudsplan voor het gebouw. Op dit moment is er in het museum apparatuur voor klimaatmeting aanwezig. Hiermee worden de temperatuur en luchtvochtigheid constant gemeten. Periodiek wordt licht gemeten door een externe instelling.

Registratie en documentatie
De administratie en de beschrijving van de museale collectie is geautomatiseerd met behulp van het databaseprogramma ADLIB-MUSEUM. Doel hiervan is de collectie digitaal te ontsluiten. In de praktijk is het beschrijven van de collectie een doorlopend proces. Bij deze registratie en documentatie wordt gewerkt volgens de landelijke afspraken die gelden voor geregistreerde musea en de nationale museumvereniging.

4.3 Horeca
Voor het genereren van extra inkomsten naast entreegelden is het museum voor een deel afhankelijk van horeca inkomsten. De combinatie van het fraai pand, de ligging in Oud-Borne, de tuin en boomgaard lenen zich hier immers uitstekend voor. In overleg met de gemeente en de museumvereniging is geconstateerd, dat een bescheiden horecafunctie het museale belang het minst geweld aandoet. Dit heeft wel tot consequentie dat de horeca-activiteiten beperkte opbrengsten zullen genereren. Het bestuur kiest er daarom voor het huis meer in te zetten als vergader/cursuslocatie en als exclusieve locatie voor passende recepties en bijzondere bijeenkomsten. Uitgangspunt is een beperkte groepsgrootte, zoals

  • besloten diners tot 12 personen
  • recepties en informele bijeenkomsten tot ca 35 personen

Uitgangspunt is om met de lokale horecaondernemers samen te werken. De gemeente Borne heeft in 2016 een definitieve DHW vergunning verleend.

4.4  Samenwerking
Zonder samenwerking met anderen kan het museum niet bestaan. Juist door samen te werken kan het museum meer bezoekers trekken én een levendig cultureel klimaat in Borne en omgeving tot stand te brengen. Museum Bussemakerhuis is nauw betrokken bij de totstandkoming van de stichting Beleef Boeiend Borne (3.3) (opgericht najaar 2016),  waarin wordt samengewerkt door de cultureel/ toeristische instellingen binnen de gemeente. Het museum stelt zich actief op in deze ontwikkeling en wil graag participeren in het delen van kennis en kunde. Op dit moment is er met alle culturele / toeristische instellingen goed contact.
Daarnaast werkt de organisatie samen met diverse partners zoals:

  • Landelijke- en regionale musea
  • Scholen / BSO
  • Bedrijfsleven
  • Vrienden van Museum Bussemakerhuis

De Vrienden van het Museum (aantal ca 100) vormen een trouwe achterban van het museum: ze bezoeken regelmatig tentoonstellingen en zijn ambassadeurs van het museum. De vrienden doneren jaarlijks een financiële bijdrage. Ze hebben vrij entree en ontvangen twee keer per jaar de nieuwsbrief waarin ze worden geïnformeerd over de gang van zaken binnen het museum, exposities en de activiteitenagenda. Museum Bussemakerhuis wil haar plek en verantwoordelijkheid binnen de Bornse gemeenschap met in achtneming van haar eigen mogelijkheden zo breed mogelijk invullen. Zo participeert het Bussemakerhuis in de volgende activiteiten:

  • Nationaal museumweekend
  • Open monumentendag
  • Borne op zijn Best

5.1  Inleiding
In deze paragraaf een overzicht van de aanwezige risico’s voor de continuïteit en kwaliteit van het museum. Om een geregistreerd museum te kunnen blijven, dient museum het Bussemakerhuis aan kwaliteitscriteria opgesteld door de museumvereniging te voldoen. Periodiek vindt toetsing (door externen) plaats. Voldoen aan de kwaliteitseisen is van belang voor het verkrijgen van subsidies en het in bruikleen kunnen nemen van objecten.

5.2  Calamiteitenplan
Museum Bussemakerhuis heeft een calamiteitenplan dat jaarlijks wordt gecontroleerd op juistheid en actualiteit. Het plan is tot stand gekomen in overleg met de hulpdiensten en de gemeente. Net als in andere gebouwen kan ook in museum Bussemakerhuis brand uitbreken, wateroverlast ontstaan of een ongeval plaatsvinden. Gevolg kan zijn dat dan het gebouw moet worden ontruimd. Het is dan belangrijk om bezoekers en vrijwilligers zo snel mogelijk in veiligheid te brengen. Daarnaast wordt – indien mogelijk- de collectie (gedeeltelijk) geëvacueerd.
In het calamiteitenplan is opgenomen;

  • welke voorzieningen in het gebouw aanwezig zijn (o.a. brandbeveiliging, vluchtroutes);
  • op welke wijze de aanwezige personen dienen te handelen;
  • hoe er met de collectie moet worden omgegaan.

5.3  Geconstateerde risico’s
Bij het formuleren van dit beleidsplan zijn op diverse terreinen risico’s geconstateerd met het oog op de continuïteit en kwaliteit van het museum. Duidelijk wordt dan ook dat een kleine organisatie als Museum Bussemakerhuis op alle fronten kwetsbaar is, zeker op het moment dat subsidies of andere financieringsbronnen wegvallen.